Maatwerkdienstverlening 18-

Na jaren van stijgende kosten van jeugdzorg zien we nu net als in 2021 een kentering: de kosten zijn in 2022 weer gedaald, door een afname van het aantal lopende voorzieningen.

Grootste oorzaak hiervan is de wijziging van het woonplaatsbeginsel. Andere ontwikkelingen die een positief effect hebben op de ontwikkeling van de kosten zijn:

- De POH-j (praktijkondersteuner Jeugd) De POH-j is aangesteld om cliënten en casussen waar mogelijk zelf op te pakken dan wel door te verwijzen naar het voorliggend veld of de gemeentelijke toegang. De POH-j zet pas door naar de gespecialiseerde j-GGZ-hulp als dat echt noodzakelijk of gewenst blijkt. Uit de resultaten over 2022 blijkt dat de POH-j ervoor gezorgd heeft dat minder cliënten worden doorgezet naar (dure) maatwerkvoorzieningen.

- Het doelgroepenarrangement onderwijs-jeugd (DOJ). Dit is jeugdhulp op school, waarbij jeugdigen gezamenlijk in de klas worden begeleid waardoor geen individuele arrangementen voor begeleiding meer nodig zijn. Hierdoor vallen de kosten ZIN lager uit. Of dit inderdaad onder de streep een besparing oplevert wordt in 2023 concreet onderzocht.

Verder heeft er nog andere inzet plaatsgevonden binnen Jeugd om de kosten te reduceren.
Het budget is in 2022 door bovenstaande ontwikkelingen naar beneden bijgesteld kunnen worden. De totale realisatie van de jeugdkosten (alleen ZIN) is € 6,58 miljoen in 2022. In 2021 was dit een bedrag van € 6,89 miljoen.

XONAR is een van de grootste aanbieders van jeugdhulp in onze regio. In de afgelopen jaren is hun exploitatie verliesgevend geweest. Daarom is al enige tijd de frequentie van de reguliere periodieke gesprekken verhoogd en is sinds juli 2022 het draaiboek continuïteit jeugdhulp van kracht. Op XONAR is trede 3 van toepassing wat onder meer inhoudt dat verplicht een herstelplan moet worden opgesteld dat moet leiden tot een duurzaam herstel van de situatie. De Jeugdautoriteit monitort de voortgang van de ontwikkelingen. Uiteindelijk gaat het erom dat de continuïteit van de jeugdhulp verzekerd is.
Het herstelplan is in december 2022 door XONAR opgeleverd. Omdat het herstelplan bedrijfsgevoelige informatie bevat heeft XONAR het document onder geheimhouding met de gemeenten gedeeld. Voor de gemeenteraden is de publieksversie beschikbaar. Het herstelplan is door de gemeenten en de Jeugdautoriteit grondig geanalyseerd. Onze vragen hebben wij met XONAR besproken. Om de continuïteit van de jeugdzorg te borgen is in 2023 een financiële bijdrage van de gemeenten noodzakelijk. Op dit moment wordt samen met XONAR, de Jeugdautoriteit en de regievoerder gewerkt aan de voorbereiding van de besluitvorming.

De contracten met de jeugdzorg aanbieders liepen af per 1-1-2023. Om tot nieuwe afspraken te komen geven de 16 gemeenten gezamenlijk uitvoering aan een regionaal transformatieplan. Vanaf juni 2021 waren verschillende werkgroepen actief om op basis van vijf segmenten de jeugdhulp in onze regio opnieuw te verwerven. Het betreft de segmenten 1: wonen, 2: verblijf, 3: dagbehandeling, 4: ambulant, 5: crisishulp.

Voor alle segmenten is de aanbesteding eind 2022 afgerond. Het aantal gecontracteerde aanbieders is daarbij flink teruggebracht (waarbij veel gewerkt wordt met onderaannemerschap). Voordelen daarvan zijn o.a.:
- Met minder contractpartijen kan dieper op de inhoud in worden gegaan. Er is meer tijd om goed te sturen met een focus op kwaliteit en het halen van meetbare doelen.
- Eindverantwoordelijkheid ligt bij de hoofdaannemer. Met name bij cliënten die meervoudige zorg of ondersteuning ontvangen kan dat een positieve impact hebben. Je weet altijd wie je moet aanspreken op resultaten en of eventuele klachten.
- Minder zorgfraude/cowboys want hoofdaannemer(s) kunnen werken met een klein aantal vertrouwde partijen.

In 2023 wordt samen met de gecontracteerde aanbieders verder gewerkt aan onze doelstellingen.
Voor de ambulante jeugdhulp gebeurt dit op subregionaal niveau (voor ons de Westelijke Mijnstreek), vanwege de belangrijke samenhang met het voorliggend veld en lokale voorzieningen. In 2022 hebben we hiervoor een aantal ontwikkelopgaven geformuleerd en verschillende bijeenkomsten georganiseerd met partijen in het voorliggend veld, toegangen, en ouders/jongeren om eenieder in de Westelijke Mijnstreek te informeren en mee te nemen in dit proces. Gezamenlijk zijn ook drie visies opgesteld, op 1 Normaliseren, 2 Versterking van samenwerking en inzet met en rondom de gezinnen en 3 Verantwoordelijkheden rondom regie.
Met de input uit deze bijeenkomsten gaan we in 2023 de dialoogrondes in met de aanbieders van ambulante jeugdhulp om te komen tot een ontwikkelagenda voor de komende jaren.